SITREP... THE DAY AFTER... 911

Voorwoord: 

The Day After... 911... De dag na 11 september... Ik begrijp dat de titel bij sommigen onder ons, heftige gevoelens kunnen en zullen oproepen. Om die reden wil ik daar toch een moment bij stilstaan. De titel is door mij niet zomaar uit de lucht gegrepen. En het is ook zeker niet mijn bedoeling om met deze titel, een misplaatste vorm van sensatie op te roepen.

 

Ook al bevond ik me ver van de plaats waar de gebeurtenissen plaatsvonden.

Oorlog, in de meest vreselijke zin van het woord, was voor die tijd gevoelsmatig nimmer zo dichtbij geweest als toen op die bewuste 11 september 2001.

Ik was samen met mijn gezin, dat toen nog slechts één kind telde, mijn vrouw en oma in Bretagne, Frankrijk. Ik wist nog van niets. Mobiele telefoons, hadden we nog niet. Achteraf bekeken waren er wel zaken opgevallen. Er lagen die dag veel marine schepen voor de kust. Vanuit de tuin op de heuvel voor het huisje was de zee goed te zien. Het was ook drukker in de lucht geworden. Straaljagers en marine, leken met een oefening bezig te zijn. Het was Frankrijk, vreemd leek het niet. Tot dat we aan het einde van de dag op de Franse televisie het weer voor de volgende dag wilde bekijken. Ik meen omdat we een dagje aan zee wilde plannen. De Franse taal is mij niet eigen en het was afwachten of ik er wijs uit kon worden. Een ouder klein televisietoestel stond in de keuken, op een tafeltje met een knal oranje schreeuwerig tafelkleedje. Ik deed de televisie aan. Het eerste wat ik zag, waren rookpluimen, afkomstig uit het gebouw dat ik door de onmiskenbare vorm herkende als het Pentagon in de Verenigde Staten van Amerika. Uit de gesproken Franse begeleidende teksten kon ik niet veel wijs worden. Een woord echter dat herhaaldelijk werd uitgesproken, was het woord “…de pirat…de pirat...”. Piraat? Een kaper? Was er een kaping gaande misschien? Met muntjes naar de telefooncel in de buurt, aan de overkant van de straat. Ik belde mijn broer. Ik vroeg hem. Wat is er aan de hand? Ik hoorde hem opgewonden zeggen, meer roepen eigenlijk, “’t Is oorlog! Ik heb het allemaal opgenomen. Als je straks thuis bent, dan kun je het allemaal zien. Er is een vliegtuig in het World Trade Center gevlogen. Het is oorlog man!“.

 

Die dag, en de dagen erna ben ik op zoek gegaan naar een Nederlandse of Engelstalige krant. Die waren natuurlijk nergens te bekennen. Uitverkocht. Uiteindelijk heb ik er een gevonden. En las ik over wat toen bekend was. 

 

Ik achtte het niet geheel onwaarschijnlijk dat de gebeurtenissen die elkaar opvolgden, zouden kunnen leiden tot een mogelijke derde wereldoorlog.

De eerste beelden hadden scènes kunnen zijn uit een of andere film. Wat ik zag, kon ik bijna niet geloven of bevatten, het raakte me diep.

 

Gerelateerd aan, maar een ander onderwerp. 

De film, The day after, over een nucleaire oorlog tussen Nato-troepen en het Warschaupact. Het einde van de film maakte destijds op mij een diepe indruk. Ik droeg de beelden nog tijden lang met me mee. Met dat cruciale verschil, dat The Day After (Fictie) was. De gebeurtenissen van 11 september daarentegen, die waren werkelijkheid...

 

De dagen, weken en de maanden die volgden. 11 September 2001 had de wereld, of in ieder geval het beeld dat men van onze wereld had, op een vreselijke en zeer ingrijpende wijze veranderd. Voor velen bleef het niet alleen bij het beeld dat voor hen veranderde. Eigenlijk kan gesteld worden dat de wereld in zijn algemeen, na die gebeurtenis, enorm veranderde.  

 

Volgens officiële cijfers uit februari 2005 kwamen bij de aanslagen 2974 mensen afkomstig uit meer dan 90 landen om het leven, wat meer is dan bij de aanval op Pearl Harbor. Van nog 24 vermisten wordt aangenomen dat ze overleden zijn.

 

“Geef ons de kracht om te veranderen wat veranderd kan worden.

Geef ons de moed om te accepteren wat niet veranderd kan worden.

En geef ons de wijsheid deze twee te kunnen onderscheiden ...”

 

Ik vroeg me af... Wat als... Wat als de derde wereldoorlog, de dag na deze 11 september mocht uitbreken... Hoe was het dan met het militaire evenwicht in de wereld gesteld. Zouden wij een kans maken. Zouden we kunnen overleven? Welke militaire machten omringden ons?

Zo begon het... Fictie, `The Day After...´ en de werkelijkheid, ´9/11´ kwamen samen.

 

De 1e editie van het bordspel,  The Day After... 911...

De jaren gingen voorbij, de wereld draaide door. De verschrikkingen van 11 september... Die bleven.

 

Ik besefte dat, hoe goed ik het dan ook mocht bedoelen. 11 September was geen spel. Een spel mocht zijn naam naar mijn mening, dan ook niet ontlenen aan de gebeurtenissen die op die bewuste 11 September plaatsvonden.

 

11 September, nog steeds een keerpunt. Een ommekeer in het leven van velen, bleef echter wel het uitgangspunt.

 

Ik ging op zoek naar een nieuwe naam. Een groot aantal namen passeerden de revue. Maar er zat er geen bij die de juiste was, de enige juiste. 

 

Tot die dag dat ik (via mijn werk), de onder zulke omstandigheden normale vraag gesteld hoorde worden,"Heeft u een Sitrap voor ons? Over!" Ik had die specifieke vraag al meerdere malen te horen gekregen. Het was geen uitzonderlijke vraag. Routine, een vanzelfsprekendheid. Maar op dat moment dacht ik. Dat is em! Dat is de nieuwe naam. Sitrap staat voor Situatie Rapport, de vraag danwel antwoord op een omschrijving van een situatie zoals deze op dat specifieke moment aanwezig is. 'SITREP - The Day After...' Situatie Rapport, de dag na... Op de drie punten aan het einde kunnen diverse data's worden ingevuld, verschillende scenario's. In deze 1e editie was dat, de situatie, de dag na 11 september 2001.

 

Het proces nam een aanvang.

Diverse internet bronnen heb ik geraadpleegd. Diverse processen doorlopen. Te ingewikkeld en vermoedelijk ook erg saai om te beschrijven, om het (vermeende) aantal eenheden in de werkelijke wereld te vertalen naar het aantal eenheden op het speelbord, wat hun onderlinge verhoudingen moesten worden, wat deze eenheden dan wel moesten kosten, het bepalen van de inkomsten van de diverse landen in het spel. 

 

In de 'vertaalslag' (Het vertalen van de omstandigheden vanuit de werkelijke wereld naar een spel situatie) zoals ik het zou willen noemen, daar ging enorm veel werk en vooral tijd in zitten. Inmiddels kan ik spreken van een aantal jaren.

 

Het spel moest overwegend natuurgetrouw zijn, of in ieder geval enigszins zo overkomen. Niet te ingewikkeld (niet ingewikkelder dan de meest uitgebreide versie van het spel Axis en Allies). En bovendien moest deze variant speelbaar zijn in een dag deel, of hooguit binnen een dag. Later kon er altijd een nog uitgebreidere versie uitgewerkt worden.

 

Vooral moest ik leren dat goed, soms ook goed genoeg was. Een noodzakelijkheid om tot een, al dan niet voorlopig eindresultaat en of eindproduct te komen.

 

 

Ik vond echter weinig aanhang wanneer het ging over Axis & Allies in een moderne setting.

Via de site BoardgameGeek, vond ik uiteindelijk een set basisregels die speelden in de periode van de Koude Oorlog. De Koude Oorlog was imiddels geschiedenis. Ik vond de regels daarnaast wat beperkt en was het met een aantal daarvan niet eens. Ik vond het echter wel een erg mooi uitgangspunt. De regels dienden voor mij als een soort uitgangspunt bij het ontwikkelen van de latere meer moderne spelregels. Bovendien bleek het meer dan erg lastig om een goede en geschikte landkaart te vinden. Een geschikte landkaart was in het bijzonder een grote uitdaging. Die vond ik dan ook uiteindelijk niet. De kaart uit het basis spel vormde in de eerste plaats een mooie oplossing. Een realistische wereldkaart gaf problemen voor het oorlogsspel. Een aantal landgebieden werden te klein waardoor zij te weinig mogelijkheden boden om eenheden te kunnen plaatsen. De landkaart van Larry Harris, was niet topografisch, maar was daarentegen des te praktischer. Ondanks het (te) kleine formaat was dit een zeer mooie kaart. Op de originele kaart veranderde ik met verf de landsgrenzen, van de gebieden naar de huidige tijdsperiode, door de landsgrenzen over te schilderen. Met de opnieuw geschilderde lands en gebiedgrenzen voldeed hij, in ieder geval voor dat moment. Ik had inmiddels drie basis sets verzameld.
Op internet vond ik uiteindelijk een digitale blanco wereldkaart die sterk deed denken aan de Axis & Allies vormgeving, en die bovendien groot genoeg was. Deze digitale variant van de kaart paste ik volledig aan. Ik schilderde de kaart met behulp van het computer programma Paint volledig over. Ik paste de landsgrenzen aan, kleurde de landvlakken onieuw in, veranderde de Engelstalige namen in de Nederlandstalige benamingen. Die Nederlandse benamingen vond ik nodig, vanwege mijn zoontje. Hij was inmiddels zeer geïnteresseerd geraakt in Axis & Allies en speelde inmiddels al een aardig partijtje mee. Hij was in de klas een van de weinigen die al de werelddelen al zo vroeg wist te benoemen. De aangepaste kaart weerspiegelde uiteindelijk de militaire situatie zoals deze in de periode na 11 september 2001, feitelijk was.

Met behulp van wat doorging voor overwegend betrouwbare internetsites, zocht ik uit wat op die bewuste datum de (vermoedelijke) militaire sterkten waren van de mogendheden en de landen in de wereld, althans wat voor waar werd aangenomen. In opgemaakte Excel bestanden vormden zich vele kolommen vol met cijfers. De cijfers stonden onder meer voor infanteristen, tanks, vliegtuigen en diverse typen schepen. In het speurwerk, uitzoeken en het uiteindelijk vertalen van deze cijfers naar het The Day After 911 speelbord, heeft zeer veel tijd gezeten. De klus heeft me vele avonden (nachten) bezig gehouden.

 

Vervolgens moesten er aan de eenheden geldelijke waarden verbonden worden. Landen hadden inkomsten. Een tank van de Amerikaanse regering, vertegenwoordigde een andere waarde dan een tank van Rusland, om maar een voorbeeld te noemen. Inkomsten van een land dienden eveneens in de overwegingen meegenomen te worden. Inkomsten waren bepalend voor het vermogen om eenheden te kunnen aanschaffen. Ook daar heb ik getracht door middel van een (voor mij) ingewikkeld proces een juiste verhouding te vinden. Ik heb mij daarbij door verschillende vrienden laten informeren. Deze ontwikkeling heeft er uiteindelijk ook toe geleid dat de 'Axis' mogendheden in mijn spel, een ander boodschappen lijstje heeft dan de 'Allies' partij.  

 

Uiteindelijk was het spel af (althans voorlopig en voor dat moment). Het spel is vrij complex geworden. Het plaatsen van de eenheden op het speelbord is een redelijke opgave te noemen. Het zijn erg veel eenheden. Het plaatsen van minder eenheden zou ten koste gaan van de realiteit, zo meende ik. Sommige landen zouden conform die toegepaste berekeningen, niet meer in staat zijn geweest om zichzelf te verdedigen. Terwijl dit, in een aantal gevallen, toch landen waren die in militair opzicht een aardige klap konden uitdelen. Ik heb vervolgens een uitgangspunt gekozen en het aantal eenheden per categorie bepaald, waarover een land als deze minimaal moest kunnen beschikken, om toch geloofwaardig over te komen. 

Na dat ik de eenheden conform mijn bevindingen, op het speelbord had geplaatst zag ik iets opmerkelijks. Ik kon me niet aan de gedachte onttrekken dat, de leiders van het Rusland over meer beheersing moesten beschikken dan wat sommige westerlingen ons kennelijk willen doen geloven.

 

 

Wow. Zo een grote kaart, en dan toch eigenlijk voor het mooie nóg steeds aan een te kleine kant. Het aantal eenheden, behoefte een aanpassing, zo oordeelde ik. Maar niet nu, niet vandaag. Vandaag zou voor het eerst het spel gespeeld worden, waar ik nu zo lang aan gewerkt had. Het was gelukt. Alle eenheden stonden op het speelbord. Ik had er zin!

De Red October was van uit het Rusland onderweg naar Amerika. In een flits zag ik een aantal mogelijkheden die nu snel zouden gaan aanvangen. Het zou geweldig worden.

 

Oke! En toen…?

 

En toen gebeurde er niks. De mogendheden waren niet in oorlog met elkaar. De eerste bewegingen bestonden uit niet aanvalsbewegingen. Als dit zo bleef, dan stonden de landen straks vol met eenheden die aan werden gevoerd, maar zou er verder geen strijd plaats vinden. Het was simpelweg een saaie bedoening. Er was geen mogendheid die de oorlog aan de ander zou verklaren, ze zouden wel beter uitkijken.

Waarom zou je een land aanvallen, wetende dat je daarna ongetwijfeld de volle laag kon verwachten van de tegenstander en diens bondgenoten.

 

En zo ontstond er een soort Sitzkrieg...

 

Ik was dan ook best teleurgesteld. Aanpassingen waren noodzakelijk.

Er gingen weer een aantal jaren voorbij. Het origineel werd regelmatig gespeeld. Mijn spel bleef een langere tijd op pauze staan. Tot dat ik weer de zin vond om verder te gaan. Het spel af te willen maken, tot een eind product.

En zo kwam een aanvulling Sitrep… The Day After... The War on Terror, ook bekend als De 2e editie van het bordspel, The Day After... 911...

In deze spelvariant moesten de mogendheden in hun beurt opdrachten behalen. Indien de mogendheden daar niet in slaagden, had dit gevolgen voor de komende spelrondes. De situatie zou escaleren en uiteindelijk leiden tot een staat van oorlog. De opdrachten waren gerelateerd aan werkelijke gebeurtenissen die volgden op de verschrikkingen na 11 september.

En hoe dat ging? Dat moest een volgende proefopstelling uitwijzen.”

 

We speelden de eerste 7 rondes. Het was spannend. Zou mijn inzet het bedoelde resultaat gaan geven? Waren de gestelde en bepaalde doelstellingen in het spel, zoals deze in de werkelijkheid na 9 september 2001 hadden plaatsgevonden, in alle redelijkheid haalbaar? Ja, was het antwoord, na een aantal uren spelen. Ik werd blij van het resultaat. Erg blij. Het vergde voor wat betreft de Amerikanen inzet om vooruit te denken en vooruit te plannen. Voor Engeland kostte het de nodige inspanning om noodzakelijke eenheden op tijd aan te schaffen en daar te krijgen waar zij deze wilde inzetten.

De Arabische Liga voelde de druk toenemen. China en Rusland, bewogen in stilte (onder de radar) over het speelbord.
Ik keek er naar uit, om een volgende keer het spel te spelen zoals het de bedoeling was.

Maar voor nu, was ik zeer tevreden. Vandaag kon ik een ‘Punt’ zetten achter mijn doelstellingen, het ontwerpen, maken en uitvoeren van een speelbare Axis & Allies variant in een moderne setting.